Artikel: Religie en geweld
Het zal bij de meesten van ons nog op het netvlies staan gegrift. Twee passagiersvliegtuigen boren zich op 11 september 2001 in de torens van het World Trade Center in New York. Bijna 3.000 mensen komen om. De daders zijn islamitische militanten van het al-Qaida netwerk. De internationale pers was het er unaniem over eens: na deze aanslag zou de wereld nooit meer hetzelfde zijn. Nu is dit in zekere zin waar, maar de Bijbel is duidelijk dat alle rampen voortvloeien uit de ‘ramp der rampen’, de zondeval. Dit is het begin van alle onenigheid, haat, moord en doodslag tussen mensen onderling, al dan niet religieus gelegitimeerd. Hoewel er ook niet-religieus geweld bestaat, bijvoorbeeld door communistische regimes, zijn het vandaag de dag vooral islamitische fundamentalisten die de kranten domineren.
Fundamentalisme als containerbegrip
Hoewel fundamentalisme vandaag de dag vaak met islam geassocieerd wordt, stamt het woord uit het Amerikaanse protestantisme van de twintigste eeuw. In reactie op de opkomst van de zogenaamde hogere kritiek die een meer liberale visie op de Bijbel voorstond, werden er brochures uitgegeven met als titel: ‘The Fundamentals, A Testimony To The Truth.’ Door de loop der tijd werd dit woord ook gebruikt voor andere religies en voor niet-religieuze denkrichtingen. Tegenwoordig is het een containerbegrip geworden voor extremisme, sektarianisme en ideologisch purisme. Dat fundamentalisme niet meer louter een positieve geuzennaam uit het protestantse verleden is, moge duidelijk zijn. Nu is het een term geworden waar bloed aan kleeft.
Nederland en de fundamentalistische Islam
In deze tijd is het islamitisch fundamentalisme sterk in opkomst, ook in Nederland. Hoewel dit artikel te kort is om alle factoren van de opkomst van islamitisch fundamentalisme uit te werken, willen we er hier toch een paar noemen. Ten eerste neemt de secularisatie hals over kop toe. Nederlanders worden minder kerkelijk en zijn vaak afhankelijk van de publieke opinie voor hun ethische en soms ook spirituele standpunten. De kerk als cement van de samenleving heeft afgedaan. Een sterke en krachtige holistische religie als de islam kan men daarom slecht plaatsen. Waar in Nederland tolerantie, zelfbeschikking en een bevochten moraal haast heilig zijn, ziet men in de steeds zelfbewuster wordende islam een gevaar. Dit heeft er in Nederland toe geleid dat zogenaamde anti-islam sentimenten sterk groeien en dat moslims zich steeds meer gemarginaliseerd en gestigmatiseerd voelen.
Ten tweede komen veel moslims uit landen waar er niet zoiets heeft bestaan als Verlichting en (post)modernisme. De belevingswerelden van moslims en niet-moslims kunnen hierdoor maar slecht door een deur. Gechargeerd gezegd kan de gemiddelde Nederlander maar niet begrijpen hoe een orthodoxe moslim de Koran als onfeilbaar kan beschouwen, terwijl de moslim maar niet kan begrijpen hoe seculiere Nederlanders leven alsof er geen God is. Voor Nederlandse moslimjongeren ligt dit gecompliceerder. Zij behoren tot de derde generatie en zijn in de Nederlandse democratie opgegroeid. Het is niet zonder reden dat het juist deze jongeren zijn die naar Syrië afreizen om mee te vechten met Islamitische Staat (IS). Blijkbaar heeft voor velen de democratie afgedaan en voelt men zich steeds minder thuis in Nederland. Daar komt nog bij dat de propagandamachine van IS overuren draait om moslims ervan te overtuigen dat alleen het islamitische kalifaat een werkelijk thuis kan bieden.
Ten derde heeft de islam een aantal intrinsieke kenmerken die fundamentalisme in de hand werken. Zowel de Koran als de Hadith, de islamitische overleveringen over de woorden en daden van Mohammed, schilderen een toekomst van voorspoed en expansie van de islam. Dat het christendom harder groeit en dat westerse landen meer financiële voorspoed kennen is voor veel moslims niet te rijmen met hun heilige boeken. Tel daarbij op dat de grondlegger van de Koran geweld niet schuwde en de aanzet voor gewelddadig fundamentalisme is latent aanwezig.
Tot slot moet ook de belangrijkste, geestelijke component genoemd worden. Hoewel de islam op ethisch gebied op tal van punten vergelijkbaar is met het christendom zijn er twee grote verschillen. Zo is het liefhebben van je vijand en het toekeren van je andere wang ten ene male vreemd aan de Koran, maar bovenal mist de Koran de Heere Jezus. Toegegeven, ook in de Koran wordt Zijn Naam genoemd, maar het is een teken aan de wand dat juist de smadelijke kruisdood, ofwel de doodsteek van de satan, wordt ontkend. Het is schokkend om te beseffen dat bijna 1,9 miljard mensen met een ziel voor de eeuwigheid geloven in een religie die ze afhoudt van het geloof in de gekruisigde en opgestane Heiland. Deze demonische realiteit zal pas op de jongste dag voorgoed gebroken worden. Dan zal alle oog Hem zien!
De rol van christenen in deze tijd
Waar liefde het kenmerk is van Gods regering, is angst dit voor de slavendienst van de duivel. Waar de islam als kernwoord ‘doen’ heeft, mag Gods Kerk zich verwonderen over het ‘gedaan’ van Christus. Dit geeft rust in een wereld waarop religieus en niet-religieus geweld zoveel ellende en leed veroorzaakt. Maar naast rust brengt het ook een grote verantwoordelijkheid met zich mee. De kerk van Nederland mag zich niet schuldig maken aan stigmatisering van moslims. Ook het opzettelijk beledigen en pijn doen van de medemens dienen wij af te keuren. Ook voor moslims moeten christenen een lichtend licht en een zoutend zout zijn. Niet Je suis Charlie, maar Je suis christen.
Het ene fundament Jezus Christus
De Rotssteen Christus is het enige fundament waarop de mens kan bouwen. Alle andere fundamenten zullen bij het laatste oordeel omvallen. Wat een ernstige waarschuwing aan hen die hun overtuigingen met geweld willen doordrukken! Wie het zwaard opneemt, zal door het zwaard vergaan. Het waren de religieus gedreven mensen die het hardst riepen om de kruisiging van de Heiland. En te midden van al dat geweld bad de Heere Jezus voor Zijn vervolgers. Waar de Heilige Geest met de eis van de Wet in het leven komt, valt de mens naast de fundamentalistische Paulus in het stof en komt de bange roep: ‘Wie zijt Gij Heere?’ En dan is er geen mes, geen bomgordel, geen halve maan, maar alleen nog de Zonne der gerechtigheid.
