ManVandaag: Jozua, afl. 18
Wie in het oude Israël iemand doodsloeg, kreeg onherroepelijk met een bloedwreker te maken. Ongeacht of dit per ongeluk of met opzet gebeurd was. Er was dan nog maar één mogelijkheid: vluchten naar één van de zes vrijsteden. Alleen zo was er kans op leven voor een doodslager.
Wat is het verband?
De zes vrijsteden
Lees Jozua 20:1-9
Nadat het beloofde land veroverd is, wordt het verdeeld over de verschillende stammen. Door het werpen van het lot krijgt iedere stam zijn erfdeel. In de hoofdstukken twintig en eenentwintig wordt gesproken over twee typen steden die elk hun eigen functies vervulden onder de Israëlieten. Dit waren de steden waarheen men kon vluchten als men per ongeluk iemand van het leven had beroofd en steden waarin de Levieten woonden. Het eerste type, ofwel de vrijsteden, leerden de Israëlieten hoe de Heere dacht over leven en dood en waren toonbeelden van Gods rechtvaardigheid en genade. De Heere had al eerder aan Mozes bevolen dat deze steden er moesten komen (Ex. 21:13-14, Num. 35:6-7, Deut. 19:1-13).
TOEPASSING – Wie iemand per ongeluk een ander doodde, hoefde hij van de HEERE niet de doodstraf te krijgen. Wie wel met opzet een ander van het leven beroofde, werd overgegeven in de handen van de bloedwreker. Is het ontbreken van de doodstraf in Nederland hiermee een zonde?
Wat staat er?
De bloedwreker
In dit gedeelte spreekt de HEERE voor het laatst tot Jozua. Net als Mozes krijgt ook hij het bevel om vrijsteden af te zonderen. De doodslager die per ongeluk iemand doodde moest richting zo’n vrijstad vluchten, aangezien de bloedwreker (lett. de go’el) na het horen van de doodslag direct de achtervolging in zou zetten. Deze bloedwreker was een familielid van de gedode persoon, die door het doden van de doodslager de misdaad zou vereffenen. De onbedoelde doodslager diende daarom te vluchten naar de vrijstad. Daar moest hij zich melden bij de stadspoort, de plek waar recht gesproken werd (Deut. 21:19, Ruth 4:1-2). Nadat hij de situatie had uitgelegd, kreeg hij een veilige verblijfsplaats en kon de bloedwreker hem niet doden. Na verloop van tijd kwam er dan een rechtszaak waarin de gevluchte doodslager de kans kreeg om te bewijzen dat er geen opzet in het spel was. Als bleek dat dit inderdaad het geval was, mocht de doodslager in de vrijstad blijven wonen. Hier moest hij blijven totdat de hogepriester gestorven was. Bleek echter uit de rechtszaak dat er sprake was van opzettelijke doodslag, dan werd de doodslager overgegeven in de hand van de bloedwreker.
TOEPASSING – Iemand die vrijgesproken werd van moord moest in de vrijstad blijven wonen. Hij mocht niet naar huis. Volgens Calvijn werd hiermee rekening gehouden met de gevoelens van de nabestaanden. Welke reden zou nog meer achter dit gebod kunnen liggen?
Wat betekent dit?
De grote Hogepriester
Ieder mens is een beelddrager van God. Daarom is moord verboden (Ex. 20:13). Wie iemand per ongeluk doodde, moest naar een vrijstad vluchten. Hierdoor beschermde de Heere zowel de doodslager als de bloedwreker, die anders onschuldig bloed zou vergieten. Uit deze Schriftwoorden blijkt hoe de Heere het leven op waarde schat. Door een doorlopende stroom van nieuwsberichten is het gevaar groot dat er ongevoeligheid optreedt ten aanzien van geweld en doodslag. Een christen mag echter nooit wennen aan de zonde en dus ook niet aan doodslag. Een andere les uit dit gedeelte is het belang van rechtsspraak. Iemand was onschuldig, totdat het tegendeel bewezen was. Deze regel moet niet alleen in de rechtbank, maar ook in het hart beoefend worden. Niemand mag zonder hoor en wederhoor veroordeeld worden. Zeker niet in de kerk! De doodslagers mochten naar huis als de hogepriester stierf. Dit geldt nog steeds voor hen die de toevlucht nemen tot Christus (Hebr. 6:18). Ook zij zullen eens naar huis mogen, omdat de grote Hogepriester voor hen stierf op Golgotha.
TOEPASSING – Wie iemand zonder opzet doodde, kon vluchten naar een vrijstad. Welke fundamenteel verschil ligt hierin als het gaat om het vluchten tot de grote vrijstad Jezus Christus?
