ManVandaag: Bijbels man-zijn: Zelfbeheersing
De huidige cultuur wordt wel getypeerd als een ‘fastfoodcultuur’. De consument wil op elk moment en overal toegang toe hebben. Wachten is geen optie. Hoewel de consumptiedrang blijvende schade aanricht in de schepping wordt zelfbeheersing maar weinig gepromoot.
Wat is het verband?
Een speelbal van lusten en verlangens
Lees Genesis 25:24-34
Het leven van Ezau laat pijnlijk zien waar een leven zonder zelfbeheersing op uit loopt. Hoewel hij een sterk man was die voor niemand opzij ging, was Ezau een speelbal van zijn lusten en verlangens. Geen prijs was te hoog, zolang hij maar kreeg wat hij wilde. Wachten was geen optie. Zo ook na een dag jagen in het veld. Ezau was moe en hij wilde maar één ding: eten. Als Ezau ruggengraat had getoond, had hij zelf eten bereid, maar hij koos voor de weg met de minste weerstand. Hij at wat Jakob hem gaf en verkocht zijn eerstgeboorterecht. Om deze reden wordt Ezau in de Hebreeënbrief een hoereerder en een onheilige genoemd (12:16). Ezau’s gebrek aan zelfbeheersing leidt er ook toe dat hij met goddeloze vrouwen uit Kanaän trouwt en in zijn woede Jakob wil doden voor het stelen van zijn zegen (Gen. 27:41).
TOEPASSING – De Engelse predikant C.H. Spurgeon zei eens het volgende: ‘Wie de vruchten van Sodom eet, zal de wijn van Gomórra drinken’. Wat zou hij hiermee bedoelen? Wat leert deze uitspraak over de macht van de zonde en de noodzaak van zelfbeheersing?
Wat staat er?
Een stad zonder muren
Zelfbeheersing is een belangrijke, Bijbelse deugd voor ieder mens. Waar jonge kinderen moeten leren op hun beurt te wachten, dienen volwassenen hun lusten en begeerten onder controle te houden. De geest dient over het lichaam te heersen en niet andersom. Waar dit niet gebeurt, kan het leven beheerst worden door woede, lusten, dronkenschap, gulzigheid en verslaving. Het Bijbelboek Spreuken vergelijkt zo’n mens met een stad zonder muur (Spr. 25:28). Vatbaar en weerloos. Deze waarheid staat haaks op de moderne cultuur die juist oproept om alles eruit te halen wat erin zit. Het Bijbelse antwoord hierop is dat hoe meer een mens naar zijn begeerten luistert, hoe minder bevrediging hij zal vinden (Spr. 25:16). Alleen een goed gebruik van Gods goede gaven zal bevrediging geven (Spr. 24:13). De diepste existentiële bevrediging van de verlangens van het hart is alleen bij God te vinden.
TOEPASSING – De Engelse apologeet C.S. Lewis schreef eens het volgende: ‘Als wij in ons een verlangen hebben wat door niets in deze wereld verzadigd kan worden, is de meeste waarschijnlijke verklaring dat wij voor een andere wereld geschapen zijn’. Wat zou hij hiermee bedoeld hebben? (Rom. 11:36, Kol. 1:16)
Wat betekent dit?
Vruchten van de Heilige Geest
De mens is geschapen met lusten en begeerten, bijvoorbeeld naar voedsel, veiligheid. Door de zondeval zijn deze lusten en begeerten verdorven en losgeslagen. Het gevolg is een levenslange strijd tegen verkeerde lusten en begeerten (1 Pet. 2:11). Niet voor niets wijzen meerdere apostelen op deze worsteling (Ef. 4:22). ‘Maar een iegelijk wordt verzocht, als hij van zijn eigen begeerlijkheid afgetrokken en verlokt wordt. Daarna de begeerlijkheid ontvangen hebbende baart zonde; en de zonde voleindigd zijnde baart den dood’ (Jak. 1:14-15). Waar haalt de man van vandaag de kracht om zichzelf te beheersen als de wereld om hem heen het tegendeel stimuleert en zijn eigen hart hier maar al te graag op aanhaakt? Door de Heere om de vruchten van de Heilige Geest te bidden. Hij wil de gave van matigheid geven (Gal. 5:22). Maar ook door dicht bij Gods Woord te blijven bij het maken van beslissingen in het leven van alledag (Ps. 119:105).
TOEPASSING – De man van vandaag ziet zich geconfronteerd met een maatschappij waarin het navolgen van eigen begeerten het belangrijkste doel lijkt. Het oefenen van zelfbeheersing, zeker op seksueel gebied, wordt er niet makkelijker op. Hoe kan de christelijke man vandaag de dag tegen alle verleidingen strijden? Welke rol kunnen vrienden hierin spelen?
